Sjaak en ik hebben de Nijmeegse Vierdaagse uitgelopen. Het waren vier fijne dagen waar we nog vaak aan terug zullen denken. Tijdens de eerste dag merkte ik grote verschillen tussen de lopers en omdat we met zoveel mensen waren viel dat extra op! Ik bleek met een natuurgeneeskundige bril te kijken naar wat ik onderweg zag en heb tijdens de eerste dag de vier natuurkwaliteiten aan Sjaak uitgelegd.
Balans in de natuurkwaliteiten
Vanuit de Traditionele Westerse Natuurgeneeskunde kijken we ‘holistisch’ naar mensen en hun sterke kanten en kwetsbaarheden. Om te ordenen en te kwalificeren worden de vier natuurkwaliteiten gebruikt: Warm, Koud, Droog en Vocht. Het kwalificeren kun je heel breed opvatten, je kunt bijvoorbeeld kijken naar lichamelijke kenmerken, maar ook naar persoonlijkheid, voorkeuren voor bijvoorbeeld voeding, kenmerken in de omgeving etc… We ordenen vervolgens onze bevindingen op twee diagonale assen: Op de ene as Droog versus Vocht, en op de andere kruislingse as Koud versus Warm (zie afbeelding onderaan dit artikel). Het is goed om te weten dat niemand één specifieke natuurkwaliteit heeft. We streven ernaar dat iemand zich vrij over de beide assen kan bewegen, en het ene moment de ene natuurkwaliteit kan voelen en uiten, en het volgende moment een andere natuurkwaliteit. Het gaat om de balans op de beide assen: Hierdoor blijven wij gezond en in evenwicht.
Natuurkwaliteit Droog
Droog is de kwaliteit van het ordenen. Door de Droge natuurkwaliteit staat iedereen op tijd aan de start en weten de vrijwilligers wat ze moeten doen. Ik legde aan Sjaak uit dat Droog de natuurkwaliteit is waarbij je gebruik maakt van een GPS om de route nauwgezet te volgen. Sommige lopers maken zeer regelmatige stappen in een wat starre, houterige beweging. Zij kunnen moeilijk van richting veranderen als er mensen voor hun voeten lopen. Dit kan (letterlijk) wel eens botsen. De zoute stokjes die veel uitgedeeld worden passen bij de droge natuurkwaliteit. Vaste pauzetijden geven zelfvertrouwen en er zal er een wekkertje gezet worden wanneer de pauze afgelopen is, zo voorkom je ook dat je te laat wakker wordt als je in slaap gevallen bent! Onder invloed van de droge natuurkwaliteit zal de Nijmeegse Vierdaagse heel gestructureerd en geordend verlopen!
Droog: de afstanden goed bijhouden
Natuurkwaliteit Vocht
Vocht is de kwaliteit van het gezellig samenzijn en je met elkaar verbinden, iets dat je heel veel terugziet tijdens de Nijmeegse Vierdaagse! De natuurkwaliteit Vocht is: Met je familieleden en vriendinnen verheugen op je kledingkeuze, leuke selfies maken en op social media plaatsen. Je verheugen op lekkere drankjes en vers gemaakte soep die je onderweg kunt kopen. Met vrienden en vriendinnen op stap, op dinsdag een blauw T-shirt en blauwe lintjes in het haar, omdat dit de dag van Elst en van de rivieren is en dat verbindt zo leuk. Op woensdag een roze T-shirt, omdat dit de Roze woensdag is en je beweegt mee met wat er in de Vierdaagsesfeer leeft (dit is trouwens ook wel een beetje de Natuurkwaliteit Droog, omdat je hiermee de dagen van de week ordent). Fysiek uit Vocht zich in een natte rug van het zweet en soms een overmaat aan alcohol. Vocht is de stromende rivier van zo’n 45.000 zielen die gemoedelijk door het Nijmeegse land lopen, zonder dat er een onvertogen woord valt.
Vocht: Verbinding in Wijchen
Natuurkwaliteit Warm
Heel vaak is het tijdens de Nijmeegse Vierdaagse erg warm weer. Dit jaar vond ik het (ondanks de berichtgeving in de media) niet extréém warm, maar dat kwam misschien ook omdat we op vrijdag om drie uur binnen waren, dankzij de maatregelen van de organisatie. Doordat je de hele dag in een stevig tempo wandelt warmt je hele lichaam op en heb je je trui of jasje eigenlijk alleen ’s morgens vroeg op de fiets nodig. Over snelheid (Warm) gesproken: sommige mensen wandelen meer dan 8 kilometer per uur! Bij een overschot van de natuurkwaliteit Warm loop je risico op blessures: ontstekingen zijn Warm. Als je over grenzen gaat word je té warm, dan komen er bijvoorbeeld rode plekken op je onderbenen en kunnen de afvalstoffen niet meer weg, of je hoofd raakt oververhit en je gaat je slapjes voelen. Op dat moment heb je de natuurkwaliteit Koud nodig! Warm staat voor de drukte in de stad, de vele mensen, de vele prikkels waardoor je hele zenuwstelsel op tilt slaat.
Warm: Oververhit tijdens het lopen
Natuurkwaliteit Koud
Sjaak en ik hebben heel bewust een natuurcamping in het bos uitgezocht om te slapen, om zo voldoende rust te krijgen en de natuurkwaliteit Koud (rust) op te zoeken tijdens de drukke Vierdaagseweek. De natuurkwaliteit Koud komt namelijk niet zo heel veel voor tijdens de Nijmeegse Vierdaagse. Toch heb ik genoten van de bakken met koud water en tuinslangen naast de weg waar ik mijn pet in vol kon laten lopen en met water en al op mijn hoofd kon zetten. Heerlijk verkoelend! (Al dat water langs de weg is trouwens ook de Natuurkwaliteit Vocht). Koud is echter ook het stramme gevoel in je spieren en gewrichten als je een rustpauze hebt genomen en daarna weer gaat lopen; dan moet je echt weer op gang komen omdat de bloeddoorstroming een beetje te abrupt tot stilstand is gekomen. Wij hadden de gewoonte om iedere dag na de finish een heerlijk ijsje te eten bij de fietsenstalling en daar tot rust te komen (Koud). Hier ontstonden trouwens de mooiste verbindende gesprekken (Vocht) met andere Vierdaagselopers!
Koud: Even de rust opzoeken
Overschot?
Het is heel interessant om bij klachten te kijken of er een overschot is geweest aan een natuurkwaliteit die eigenlijk niet zo goed bij je past. Tijdens een natuurgeneeskundige anamnese kijken wij hier altijd goed naar. In de nacht van dinsdag op woensdag ging Sjaak opeens enorm zweten. Zijn slaapzak was kletsnat! Hier was duidelijk een overschot aan de natuurkwaliteit Vocht van het hele Vierdaagse-gebeuren, terwijl Sjaak een voorkeur heeft voor de natuurkwaliteit Droog. Deze voorkeur kun je bijvoorbeeld terugzien in zijn beroepskeuze: Sjaak is al zijn hele werkzame leven bouwkundig calculator, wat hij met veel plezier doet. Sjaak is dan ook zo iemand die de laatste zware kilometers overwint door met de GPS in zijn hand te berekenen hoeveel kilometers en bochtjes het nog duurt tot aan de finish. Vanuit de andere natuurkwaliteiten zijn er andere strategieën: je kan bijvoorbeeld even uit de stroom mensen stappen en een rustig plekje zoeken (Koud), of je kan een verbindend praatje maken en je zo laten afleiden (Vocht). Iedereen heeft zijn eigen voorkeuren en manieren om situaties het hoofd te bieden. Dit kan zelfs per moment verschillen. Vanuit de Natuurgeneeskunde is het goed om hier rekening mee te houden!
De vier natuurkwaliteiten schematisch weergegeven, zoals wij dit op de HVNA leren:
Ik hoop je met dit artikel meer uitleg gegeven te hebben over de verschillende natuurkwaliteiten. Als je de natuurkwaliteiten al kende was het hopelijk leuk om eens op deze manier over de Nijmeegse Vierdaagse na te denken. Het kan je zeker helpen zo’n drukke en actieve week gezond door te komen!
(geschreven door Keeke)